با نگاهی اجمالی به زندگی فرماندهان جوان ایرانی در دوران دفاع مقدس در می یابیم که زندگی آنها هم کم و بیش به هم شبیه است. تولد در خانواده های مذهبی و کم درآمد و از اقشار متوسط یا پایین اجتماع و تحصیل در میان همین مردم. هر کدامشان مانند سایر جوانان این مرز و بوم سهمی و لو اندک در پیروزی انقلاب اسلامی داشتند و همگی شان بلافاصله پس از حمله عراق به جبهه های جنگ شتافتند.

میانگین سنی 26 فرمانده ایرانی که مسؤولیت تیپ به بالا را بر عهده داشتند نشان می دهد که 56 درصد آنان در سال1359 کمتر از 25 سال داشتند. این در حالی است که بانگاهی به سال تولد ژنرالهای عراق درمی یابیم که با شروع جنگ میانگین سنی آنان بیش از 36 سال بوده است.

فرماندهان جوان ما هیچ تمایلی به نظامی شدن نداشتند. در حالیکه با شروع جنگ زندگی شخصی را رها و برای دفاع از میهن راهی جبهه ها شدند. این در شرایطی است که قریب به اتفاق آنان دور? نظامی کلاسیک را نگذرانده بودند. در مقابل ژنرالهای عراقی همگی دوره های دانشکده افسری و ستاد راطی کرده و تعدادی به دانشکده های علوم نظامی کشورهای پیشرفته مانند سانستراس انگلیس یا شوروی سابق اعزام شده بودند. در میان فرماندهان برآمده از انقلاب، تنها شهید یوسف کلاهدوز دور? دانشکده افسری را گذرانده بود. او قبل از انقلاب در ارتش خدمت می کرد. فرماندهان ایرانی آنقدر جوان بودند که حتی نتوانستد دوره تحصیلات دانشگاهی خود را به پایان برسانند. آنان تنها در دو مورد پیش از شروع جنگ لیسانس گرفته بودند.

غالب ژنرالهای عراق از مردم تکریت -زادگاه صدام- انتخاب می شدند این در حالی بود که فرماندهان ما از دورترین شهرها سربرآوردند. ژنرالهای عراقی پس از طی مراحل مختلف علوم نظامی، به فرماندهی و مسؤولیت یگانها منصوب می شدند. اما برعکس آنها، فرماندهان جوان ایرانی خود مؤسس و پایه گذار تیپ، لشکر وحتی قرارگاه بوده اند...

جنگ هشت ساله خیلی زود توانست "فرماندهان مقتدرش" را پیدا کند .این فرماندهان جوان توانستند دهها هزار نیروی داوطلب جنگی را سازماندهی و روان? جبهه ها کنند. همین ها بودند که توانستند سپاه پاسداران را در طول جنگ رهبری نمایند به طوری که در عملیات خیبر 300 گردان نیروی داوطلب، توسط همین فرماندهان جوان رهبری شدند. آنان نشان از نسلی داشتند که توانست کشور را به خوبی در مقابل هجوم بیگانگان محافظت کنند. آنها همه آیه های جهاد بودند که فرموده است (جل جلاله): 

مِنَ المُومِنین رِجالٌ صَدَقُوا مَا عهدوا الله علیه ...

منبع: وبلاگ عهد